ویدئو کنفرانس در واقع به برگزاری جلسات آنلاین که در آن افراد بدون در نظر گرفتن فاصله جغرافیایی به تبادل اطلاعات میپردازند اطلاق میشوند که این جلسات عموما از طریق مکالمه تصویری و صوتی انجام می شود.
به بیان ساده تر میتوان گفت ویدئو کنفرانس در دو طبقه دسته بندی میشوند، زمانی که ویدئو کنفرانس بین دو نفر باشد و دو نفر درگیر برقراری تماس باشند به آن مکالمه یا ویدئو کنفرانس دو نقطه میگویند. اگر در یک جلسه ویدئو کنفرانس بیش از دو نفر شرکت کنند به آن ویدئو کنفرانس چند نقطه می گویند که این مکالمات اصطلاحا در اتاق جلسه مجازی مشخص شده انجام میشود.
تاریخچه ویدئو کنفرانس نیز مانند هر وسیلهی دیگری بنا بهضرورتِ برطرف کردن نیازهای بشر در طول سالیان سال، راه پیشرفت را طی کرده است. بد نیست نگاهی به پیدایش و پیشرفتهای ویدئو کنفرانس در قالب تاریخچه ویدئو کنفرانس داشته باشیم.
فناوری پیشرفته امروزه این امکان را فراهم آورده تا علاوه بر انتقال صوت و تصویر در جلسات ویدئو کنفرانس افراد بتوانند فایل های خود، صفحات کامپیوتر، تصاویر و یا هر نوع اطلاعاتی که برای ارائه در جلسات لازم است را با سایرین به اشتراک بگذارند.
اما این تکنولوژی از کجا شروع شده و چه مسیری را طی کرده تا به نقطه کنونی رسیده است؟ در ادامه این مقاله شوکا (شبکه ویدئو کنفرانس ایران) سعی داشته تا در مورد تاریخچه ویدئو کنفرانس اطلاعات مفیدی را در اختیار شما قرار دهد، نظر شما را به ادامه مقاله جلب میکنیم.
تاریخچه ویدئو کنفرانس عمری تقریبا ۶۰ ساله دارد در ادامه با روند پیشرفت این فناوری طی ۶۰ سال گذشته آشنا میشوید.
تاریخچه ویدئو کنفرانس- پیدایش و پیشرفتها
نخستین و بخشی از مفهوم ویدئو کنفرانس بهعنوان شاخهای از وسایل ارتباط صوتی به سال ۱۸۷۰ بازمیگردد. در اواخر دههی ۳۰ میلادی نخستین نسل از دستگاه ویدئو کنفرانس (به شکل ابتدایی آن) در آلمان ساخته شد. سیستم بهکاررفته در آن قادر بود که عکس ثابت را بهطرف مقابل از طریق تلفنِ دیداری مخابره کند.
دهه ۶۰ میلادی اولین مفهوم ویدئو کنفرانس مطرح شد
اولین ویدئو-تلفن، حدود سال ۱۹۲۰ به بعد؛ توسط شرکت AT&T و به دست مهندسانی به نامهای: «بل لیبز» (Bell Labs) و «جان لوجی» (John Logie) طراحی و در سال ۱۹۲۷ آزمایش شد. در دهه ۶۰ میلادی و در سال ۱۹۶۴ اولین تماس ویدئویی ثبت شد، شاید نتوان اسم این واقعه را ویدئو کنفرانس گذاشت اما اتفاقی که افتاد انتقال تصویر بود در اوایل سال ۱۹۵۶ شرکت AT&T به تحقیق در مورد ارسال تصاویر پرداخت و نمونه اولیه ارسال تصاویر خود را که قادر بود در هر ۲ ثانیه یک فریم را ارسال کند تولید کرد که با کمک شبکه تلفن عمومی کار میکرد. سرانجام در سال ۱۹۶۴ این شرکت در نمایشگاه جهانی نیویورک آنرا به نمایش گذاشت. که برای بازدید کنندگان امکان برقراری تماس تصویری را برای اولین بار فراهم نمود، اما در واقع تماس گیرنده نمیتوانست صدای دریافت کننده را بشنود اما میتوانست تصویر او را ببیند اینگونه بود که مفهوم ویدئو کنفرانس به وجود آمد. شرکتکنندگان در نمایشگاه نیویورک میتوانستند بهنوبت پشت نخستین دستگاه ویدئو کنفرانس تلفنی نشسته و به مدت ده دقیقه با فردی دیگر صحبت کنند.
در تاریخچه ویدئو کنفرانس بر این نکته نیز تأکید شده که این نخستین دستگاه ویدئو کنفرانس، بسیار گرانقیمت و راهاندازی و کار با آن نیز دشوار و پیچیده بوده است. بااینوجود، امروزه میبینیم که ساخت چنین دستگاهی با توجه به فناوریهای قابلدسترس در دههی ۶۰ میلادی؛ بازهم اقدام و اختراعی بزرگ و مثبت محسوب میشود.
دهه ۷۰ میلادی اولین مرحله برقراری ویدئو کنفرانس
شرکت AT&T از اوایل دهه ۷۰ ویدئو کنفرانس را برای سرویس Picturephone خود ارائه کرد اما این روش ارتباطی جدید، پر هزینه و گران قیمت بود و فقط توسط برخی از افراد خاص مورد توجه قرار گرفت، علاوه بر این تجهیزات مورد نیاز آن با مشکلاتی روبرو بود، مثل بزرگ بودن تجهیزات مورد نیاز، غیر قابل جابجایی آن، راحت نبودن استفاده و … مهمتر از همه تصاویری که ارائه میشد کوچک و مات بودند و تصویر مشخص و واضحی را ارائه نمیکرد، در کا فرایندی نبود که بتواند نیازی را برطرف کند یا مورد استقبال قرار بگیرد.
دهه ۸۰ میلادی ویدئو کنفرانس به آرامی شکل گرفت
در سال ۱۹۸۲ کمپانی دیگری اقدام به ارائه اولین سیستم ویدئو کنفرانس نمود که هم خیلی بزرگ بود و هم بسیار گران قیمت اما به هر صورت این سیستم ویدئو کنفرانس تنها سیستم کنفرانس ویدئویی تا سال ۱۹۸۶ میلادی بود تا زمانی که کمپانی PictureTel با ویدئو کنفرانس جدید و ارزان خود وارد بازار رقابت شد و توانست مفهوم ویدئو کنفرانس را به مفهوم واقعی و امروزی خود نزدیک کند.
در تاریخچه ویدئو کنفرانس؛ تا دههی ۸۰ میلادی با عدم اقبال عمومی شرکتها و مردم به این ابزار جدید به خاطر سیستم ابتدایی و گرانقیمت آن مواجه هستیم. قیمت یک دستگاه ویدئو کنفرانس در آن زمان، حدود ۲۵۰ هزار دلار بود! اما از اواخر دههی ۸۰ میلادی شرکت (PictureTel) با استفاده از سیستمی به نام «وی سی» (VC) این قیمت را به ۸۰ هزار دلار کاهش داد.
دهه ۹۰ میلادی ویدئو کنفرانس کم کم تکامل یافت
در دههی ۹۰ میلادی و با پیشرفت چشمگیر در فنآوریهای مرتبط با IP و اجرای ویژگی ادغام ویدئو و اینترنت؛ امکان بیشتری برای استفادهی راحتتر از ویدئوی رومیزی فراهم شد و قیمت تمامشدهی دستگاه ویدئو کنفرانس بازهم پایینتر آمد.
در سال ۱۹۹۱ کمپانی PictureTel با IBM همکاری کرد و اولین سیستم ویدئو کنفرانس بر پایه کامپیوتر را معرفی کرد که به صورت نسبی قیمت کمتری داشت، از آن زمان فصل جدیدی در صنعت ویدئو کنفرانس آغاز شد و این فناوری جدید توانست خود را برای استفاده عموم عرضه کند.
تاریخچه ویدئو کنفرانس نشانگر آن است که این بار و در دههی ۹۰ میلادی؛ شرکت «آی بی ام» (IBM) توانست دستگاه ویدئو کنفرانس را بازهم ارزانتر و به قیمت ۲۰ هزار دلار عرضه کند و به دنبال آن شرکت «مکنتاش» (Macintosh) مدلِ CU-See Me دستگاه ویدئو کنفرانس را که راحتی بیشتری داشت و باعث استفادهی افزونتر از ویدئو کنفرانس شد؛ به بازار عرضه کرد. دستگاه ویدئو کنفرانس مکنتاش؛ بیشتر برای ارتباط مدارس و دانشگاهها با یکدیگر کاربرد داشت.
در سال ۱۹۹۲ شرکت مکینتاچ ورژن اولیه نرم افزار خود را برای برگزاری ویدئو کنفرانس را برای کامپیوتر های شخصی ارائه کرد، اولین ورژن این نرم افزار قابلیت انتقال صدا را نداشت اما بهترین سیستم انتقال تصویر در آن زمان را داشت و کیفیت قابل قبولی برای انتقال تصویر داشت. در سال ۱۹۹۳ امکان برگزاری ویدئو کنفرانس چند نقطه (برقراری تماس بین چند نفر به صورت همزمان) به این نرم افزار اضافه شد و سپس در سال ۱۹۹۴ انتقال صدا از طریق این نرم افزار امکان پذیر شد و به این صورت تکامل یافته ترین نرم افزار در روزگار خود شد. اما این امکان فقط برای کاربران مک بود و سایرین نمی توانستند از آن استفاده کنند. تا زمانی که در سال ۱۹۹۵ توسعه دهندگان نرم افزار ها نرم افزار جدیدی را ارائه کردند که برای کاربران ویندوز مورد استفاده قرار میگرفت. سیستم عاملی که بیشترین تعداد کاربر را در دهه ۹۰ داشت، پس از آن هم برای سایر سیستم عامل های موجود نرم افزار های مناسب طراحی شد و تقریبا برای همه در دسترس قرار گرفت.
دهه ۲۰۰۰ میلادی ویدئو کنفرانس رونق پیدا کرد.
از ابتدای شروع سال ۲۰۰۰ استفاده از ویدئو کنفرانس ها برای برقراری ارتباطات تجاری رونق پیدا کرد و اکثر شرکتها و سازمانهای بزرگ از این فناوری روز دنیا استفاده میکردند.
در اوایل سال ۲۰۰۰، فعالیتهای مرتبط با «پلیکام» (polycom) و «ویواستیشن» (ViewStation) در تکامل ویدئو کنفرانس نقش مهمی ایفا کردند.
استفاده از پروتکل های خصوصی رو به افزایش گذاشت چرا که امنیت اطلاعات مورد بعدی بود که برای شرکتهای استفاده کننده از فناوری ویدئو کنفرانس مورد اهمیت قرار گرفت، چرا که خدمات رایگان که از طریق شرکتهای ارائه دهنده این خدمات ارائه میشد ضمانتی برای امنیت اطلاعات نمیدهند و همچنین برای سازمان ها و شرکتها استفاده کننده امنیت اطلاعات و غیر قابل نفوذ بودن اهمیت روز افزونی پیدا کرد.
از سال ۲۰۰۳ پیشرفتهای فنآوری باعث شد که امکان برقراری ارتباط با بیش از ۱۵۰ مکان در سراسر جهان فراهم آید. در همین سال، یک جراح از طریق ویدئو کنفرانس در یک عمل جراحیِ کیسهی صفرا که در خارج از کشورِ محل اقامت او انجام میشد؛ شرکت کرد.
از حدود سال ۲۰۰۵ علاوه بر شرکتهای بزرگ جهان، مراکزی مانند دادگاهها، شرکتهای حقوقی و همچنین مراکز نظامی از ویدئو کنفرانس به شکل گستردهتری استفاده کردند. در همین سالها فنآوری تلفن همراه با ویدئو کنفرانس ادغام و این وسیله از این طریق نیز به خدمت گرفته شد.
دهه ۲۰۱۰ میلادی شکوفایی ویدئو کنفرانس مبتنی بر ابر
امروزه سیستم های به روز ویدئو کنفرانس با کاربرد های متفاوتی در بازار موجود است. برخی از ارائه کنندگان ویدئو کنفرانس اطلاعات را در سرور های ابری نگهداری میکنند تا فضای سیستم های استفاده کننده از خدمات آنها درگیر ذخیره سازی اطلاعات نشوند. همچنین این روش باعث میشود تا ویدئو کنفرانس ارزان تر و راحت تر در دسترس قرار گیرد.
این روش یک روند جدید در ارائه خدمات ویدئو کنفرانس است، با استفاده از ویدئو کنفرانس کاربران، همکاران و سایر افراد به راحتی میتوانند از طریق کامپیوتر، موبایل و یا لپتاپ خود به جلسات کاری ملحق شوند و تجربه یک جلسه ثمر بخش و کارآمد را بچشند.
ویدئو کنفرانس سازمانی
آغاز واقعی و همهگیر شدن دستگاه ویدئو کنفرانس وقتی بود که همهی شرکتهای جهان متوجه شدند که استفاده از ویدئو کنفرانس میتواند تا چه حد در هزینهی سفر و مأموریت و زمان، باعث صرفهجویی شود. با گذشت زمان و پیشرفت فناوری اینترنت و به کار گرفته شدن «وای فای» (WI-FI) و دوربینِ «اچ دی» (HD) و نیز گوشیهای هوشمند و لپتاپ؛ جلسات اداری و جلسات هیئتمدیره در اکثر شرکتها با استفاده از ویدئو کنفرانس برگزار شد و هنوز هم روزبهروز استقبال بیشتری از این ابزار ارزشمند در سطح جهان به عمل میآید.
آخرین سیستمهای پیشرفتهی جهانی ویدئو کنفرانس مانند شوکا؛ قادر به ارائهی برترین خدمات موجود؛ ازجمله موارد زیر هستند:
- صوت و تصویر باکیفیتتر به همراه استفاده از پهنای باند کمتر
- صوت و تصویر با وضوح بسیار بالا High Definition (HD), Full HD
- امکان ارائه مطلب بهصورت همزمان (H.239) (SIP)
- امکان ارسال و دریافت فایل توسط تمامی افراد شرکتکننده در ویدئو کنفرانس
- امکان گفتگوی متنی و نیز گرافیکی
- امکان ضبط کنفرانسها و دسترسی همزمان یا غیر همزمان به آنها
- امکان برنامهریزی اتوماتیک کنفرانسها